Göğüs Hastalıkları Uzm. Dr. Pınar Doğan Serdar Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı ile ilgili bilgilendirmelerde bulundu.
Akciğer kanseri kalp - damar hastalıklarından sonra erkeklerde 1. sırada kadınlarda 3.sırada yer alan kansere bağlı ölüm nedenidir.
Bu nedenle kasım ayı tüm dünyada “Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı” olarak kabul edilmektedir. Akciğer kanseri, dünya çapında çok sayıda ölüme neden olan önemli bir sağlık sorunu olup ciddi sosyo-ekonomik yüke de yol açmaktadır.
Sigara ve diğer tütün ürünleri kullanımı en önemli nedenidir. Akciğer kanseri sadece %10 undan azı hayatında hiç sigara içmemiş kişilerde gelişir.
Hastalık 40 yaş üstü bireylerde daha sık rastlanmakta ve genellikle ileri evrede fark edilmektedir. Burada da genetik faktörler, radon gazı, asbest maruziyeti, geçirilmiş verem hastalığı etkili olmaktadır. Bunun yanı sıra bazı kimyasalların uzun süreli solunması(arsenik, berilyum ,kadmiyum, uranyum ,vinil klorid, nikel kromat, kömür ürünleri, petrol ürünleri gibi)radyoterapi öyküsü, ailevi öykü de diğer nedenler arasındadır.
Erken tanı, akciğer kanserinin tedavisinde çok önemlidir ve sağ kalım oranı %70 e kadar yükselmektedir. İleri evre de tanı alan hastalarda ise bu oran maalesef oldukça düşüktür .
DST tarafından yayımlanan Akciğer Kanseri 2023 raporuna göre akciğer kanserinin birincil ve ikincil koruma önlemlerini içermesi gerektiği belirtilmektedir.Birincil koruma, hastalığın ortaya çıkışını önlemeyi hedef alır. Bu doğrultuda sigarayı bırakma, dumansız ortamları teşvik etme, tütün kontrol politikasının uygulanması, mesleki maruziyet, hava kirliliği seviyesini azaltmayı hedefler. İkincil koruma ise, erken evrede semptomlar daha ortaya çıkmadan tesbit etmeyi ve yüksek riskli bireyler için tarama yöntemlerini içerir. Erken teşhis, başarı şansını artırır.
Peki erken belirtiler nelerdir ?
•geçmeyen veya kötüleşen öksürük
•kanlı balgam
•nefes darlığı
•derin nefes almakla öksürmekle gülmekle kötüleşen göğüs ağrısı
•kilo kaybı, iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk
•ses kısıklığı
•yineleyen zatürre, bronşit gibi akciğer enfeksiyonları
Bu semptomlara sahip hastaların erkenden öncelikle aile sağlığı merkezine başvurması gerekli görülürse mutlaka göğüs hekimine yönlendirilmesi gerekir .
Bu doğrultuda erken tanıta öncelik verilmeli, sigara ve tütün kullanımı konusunda sahada daha aktif çalışılması, ülkemize özel risk faktörleri belirlenerek tarama çalışmaları yapılmalıdır. Sigarayı bırak, hayata tutun!